Η ελευθερία χωρίς σοσιαλισμό είναι προνόμιο και αδικία και ο σοσιαλισμός χωρίς ελευθερία είναι υποδούλωση και βαρβαρότητα . .Μιχαήλ Μπακούνιν

Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2013

Ιούλιος 1965: Η έκρηξη οργής ενάντια στη βασιλεύουσα τάξη

Τι θα συνέβαινε τον Ιούλιο του 1965 ήταν ελάχιστα προβλέψιμο. Η ανεργία βρισκόταν σε υποχώρηση και ένα πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα κύμα καταναλωτισμού σημάδευε την εθνική αγορά. Η χώρα διένυε τη πρώτη περίοδο αστικής δημοκρατίας μετά από τα δύσκολα χρόνια του εμφυλίου, με κυβέρνηση το κόμμα της Ένωσης Κέντρου και πρωθυπουργό τον Γ. Παπανδρέου.

Παρόλα αυτά, το κράτος της Δεξιάς ζούσε και βασίλευε σε όλους τους θεσμούς, από τα υπουργεία μέχρι τα αστυνομικό σώματα και την κάθε υπηρεσία. Η κατάργηση της μαζικής ανέχειας δεν σήμανε και την κατάργηση του εξευτελισμού που υπέστη ο λαός από το μετεμφυλιακό Κράτος. Από τη δολοφονία Λαμπράκη το 1963 μέχρι και τις σκευωρίες που ακολούθησαν, όλα έδειχναν ότι οι μηχανισμοί της Δεξιάς λειτουργούσαν στην εντέλεια, με έκδηλη παρουσία και όχι τόσο «υπόγεια» δράση.

Αρχές εκείνου του Ιούλη εκδηλώνεται διαφωνία ανάμεσα στην Κυβέρνηση και τον βασιλιά Κωνσταντίνο γύρω από την αποπομπή του Υπουργού Εθνικής Αμύνης Γαρουφαλιά. Επρόκειτο για «βαλτό» των ανακτόρων που δρούσε εντεταλμένα, παρακάμπτοντας τις αποφάσεις της Κυβέρνησης. Ήταν ο ίδιος που δεν άφησε την εκλεγμένη Κυβέρνηση να ελέγξει τον στρατό (με άξονα το Κυπριακό, αλλά και σχετικά με την προσπάθεια του Παπανδρέου να τον εκδημοκρατίσει, που χαρακτηριζόταν σε μεγάλο βαθμό από την υπόθεση «Ασπίδα»).

Έτσι, 15 Ιουλίου ο πρωθυπουργός υποβάλλει παραίτηση η οποία γίνεται φυσικά αποδεκτή από τον βασιλιά. Δίχως την όποια χρονοτριβή, ορκίζεται κατευθείαν κυβέρνηση ο σχηματισμός Αθανασιάδη- Νόβα, με υπουργούς αποστάτες της ΕΚ που έχουν συμμετάσχει ενεργά στην ανατροπή της Κυβέρνησης.

Στην άνοδο της εγκάθετης από τον βασιλιά Κυβέρνησης ο λαός αναγνωρίζει μια μεγάλη συνωμοσία και ένα πολιτικό σύστημα-μαριονέτα του θρόνου. Σε αυτή την κατάντια βλέπει και τον δικό του εξευτελισμό καθημερινά στις υπηρεσίες, στη δουλειά, στο αστυνομικό περιβάλλον, κλπ.

Εκείνο το βράδυ, μερικοί φοιτητές και εργαζόμενοι διαδηλώνουν στο Σύνταγμα. Η διαδήλωση θα χτυπηθεί αγρίως από τις κατασταλτικές δυνάμεις, με αποτέλεσμα να εκδηλωθεί πανελλαδικά (και κυρίως από τους εργαζόμενους σε Αθήνα και Πειραιά) η συσσωρευμένη οργή για τη «βασιλεύουσα» τάξη, σε μια εξέγερση που θα κρατήσει πάνω από 70 μέρες. Κατά τη διάρκειά τους, δολοφονείται ο αροστερός φοιτητής Σωτ. Πέτρουλας Με μαζικές δράσεις, αυτόνομες παρεμβάσεις, συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής και διαρκείς κινητοποιήσεις, η επαγρύπνηση των κοινωνικών αντανακλαστικών και η φοβερή πίεση που ασκείται από τα κάτω, θα καταφέρει να ρίξει δυο κυβερνήσεις και να καθυστερήσει το επερχόμενο πραξικόπημα.